هداشت حرفهای (به انگلیسی: Occupational Health) یا سلامت شغلی یا سلامت کار شاخهای است ازعلم بهداشت وعبارتست از شناسائی، ارزیابی و کنترل عوامل زیان آور موجود در محیط کار به همراه یکسری مراقبتهای بهداشتی درمانی به منظور سالمسازی محیط کار و حفظ سلامت نیروی کار
بهداشت حرفهای را میتوان به طور خلاصه علم و هنر تامین سلامت در محیطهای شغلی تعریف کرد و یک مهندس بهداشت حرفهای یا متخصص سلامت شغلی کسی است که وظیفه شناسایی، ارزشیابی و حذف یا کنترل عوامل مخاطره آمیز شغلی را به عهده دارد.[۱]
نخستین کمیته مشترک سازمان بهداشت جهانی وسازمان بینالمللی کار که درسال ۱۹۵۰ تشکیل شد، بهداشت حرفهای را چنین تعریف نموده است:تامین و ارتقاء عالی ترین سطح سلامت جسمی، روانی واجتماعی برای کارگران همهٔ مشاغل، پیشگیری ازبیماریها و حوادث ناشی ازکار، بکارگماردن نیروی کار درمحیط وشغلی که از لحاظ جسمی و روانی قدرت انجام آنرا دارد و بطورخلاصه تطابق کاربا انسان یا ارگونومی که از کلمه یونانی برگرفته شده است.[۲]
بهداشت حرفهای رشتهای است که به محیط کار بر میگردد. در واقع متخصصان در این رشته خطرهای بالقوهای که در محیط کار وجود دارد را شناسایی میکنند و در مراحل بعد به اندازهگیری و ارزیابی این خطرات و کنترل آنها میپردازند. البته کسانی که علم بیشتری در این رشته دارند، خطرهای شغلی را پیش بینی نیز میکنند. به این نکته باید اشاره کرد که کسب این مهارتها به نحوه تربیت دانشجویان بستگی دارد.[۳]
تاریخچه بهداشت حرفهای[ویرایش]
تا قرن شانزدهم میلادی در کتب طبی به بهداشت حرفهای و ارتباط بیماریهای مختلف با شغل افراد اشاره قابل توجهی نشده است. از قرن شانزدهم به بعد در تاریخ به چهرههای درخشانی بر میخوریم که تمام عمر خود را صرف تشخیص وجلوگیری از بیماریهای ناشی از کار نموده و خدمات با ارزشی انجام دادهاند.
اولین فردی که آثار ارزندهای در مورد بهداشت حرفهای از خود به یادگار گذاشته است طبیبی از ناحیه ساکسونی در ایتالیا بنام اگریکولا بود او کتابی در ۱۲ جلد درباره اکتشافات و استخراج فلزات. ابزار کار. حوادث و بیماریهای ناشی از کار و ... نوشت که در سال ۱۵۵۶ منتشر شد. بعداز اودر سال ۱۵۶۷ پزشک دیگری اهل سوئیس بنام پاراسلسوس کتابی درباره بیماریهای وابسته به شغل در بین کارکنان معدن ذوب و فلزات منتشر کرد. در سال ۱۶۳۳ پدر طب کار یا همان رامازینی بدنیا آمد که یکی از پیشقدمان بزرگ قرن ۱۷ در زمینه بهداشت حرفهای میباشد. کتاب معروفش در باره بیماریهای حرفهای در سال ۱۷۰۰ میلادی منتشر شد. او برای اولین بار به پزشکان توصیه کرد که علاوه بر سوالات که در زمان معاینه از بیماران میپرسیدند از همه بپرسند شغل شما چیست این جمله کوتاه نقطه عطفی در تاریخ بهداشت حرفهای و طب کار بشمار آمده است .
محمد نیک فکر
کارشناس بهداشت حرفه ای(مسئول واحد)
خدیجه حیدری نصرت
کارشناس بهداشت حرفه ای
مژگان اسکندری
کارشناس بهداشت حرفه ای
|